ҚАЗАҚ БИДАЙЫН ҚАЙ ЕЛДЕР САТЫП АЛАДЫ?
Ауыл шаруашылығы министрлігінде өткен кеңес барысында министр Айдарбек Сапаров астық экспортының түйткілді мәселелерін айтып, жаңа егін науқаны қарсаңында жөнелтілімді көбейту және элеваторларды босату жөнінде тапсырма берді. Жиында Ауыл шаруашылығы министрлігі департамент жетекшілерінің, ҚР АШМ агроөнеркәсіп кешеніндегі мемлекеттік инспекция комитеті төрағасының, Азық-түлік келісім шарт корпорациясы басқарма басшыларының баяндамасы тыңдалды.
Айтылған деректерге ойыссақ, Қазақстанда жалпы сақтау сыйымдылығы 13,2 миллион тоннадан асатын 191 лицензияланған астық қабылдау кәсіпорны бар. Жаңа егіннен астықты қабылдауға астық өңдеу зауытының материалдық-техникалық базасын дайындау жұмыстары жоспарлы түрде жүріп жатыр. Сонымен қатар ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінде 15,8 млн тонна астық сақтау сыйымдылығы бар. Жалпы алғанда, контейнерлердің бұл көлемі болжанған астықты ескере отырып, астықты сақтауға жеткілікті. Астықтың сақталуын қамтамасыз ету үшін жаңа астық қоймаларын салу және жұмыс істеп тұрғандарын кеңейту арқылы элеваторлық қуатты арттыру жөнінде шара қабылданып жатыр. Мәселен, 2024-2026 жылдары сыйымдылығы 30,2 мың тонна 5 астық қоймасын іске қосу жоспарланған.
1 шілдедегі жағдай бойынша Қазақстандағы астық қоры — 6,1 млн тонна. Оның 5 млн тоннасы — бидай. 2024 жылдың қаңтар-мамыр айларында экспортқа 2,6 млн тонна бидай жөнелтілді. Қазақстандық бидайдың негізгі сатып алушылары – Өзбекстан, Тәжікстан, Қытай, Италия, Ауғанстан. Бір айта кетерлігі, Қытайға бидай экспорты 66 пайызға артқан. Мәселен, 2023 жылдың 5 айында Қытайға 152,8 мың тонна экспортталса, 2024 жылдың сәйкес кезеңінде бұл көрсеткіш 254,2 мың тонна болды. Жаңа егін жинау қарсаңында сақтау қуатын, экспорттың логистикасын қамтамасыз ету, экспорттық нарықтар мен өткізу арналарын барынша әртараптандыру маңызды, бұл өз кезегінде ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге өз тауарларына әділ баға алуға мүмкіндік береді.
