ХАЛЫҚТЫҢ ОРТАША ӨМІР СҮРУ ҰЗАҚТЫҒЫ ҰЛҒАЙҒАН

Медицина – кез келген мемлекеттің маңызды салаларының бірі. Қазақстанда соңғы жылдары денсаулық сақтау жүйесі қарқынды дамып, халыққа көрсетілетін медициналық қызметтердің сапасы артып келеді. Бұл дамуға жаңа технологиялардың енгізілуі, заманауи ауруханалар мен емханалардың ашылуы, білікті мамандарды даярлау және мемлекет тарапынан қолдаудың күшеюі себеп болып отыр.

Қазіргі таңда еліміздің ауруханалары мен емханалары жоғары технологиялық құрал-жабдықтармен қамтамасыз етілуде. Роботтандырылған хирургия, жасанды интеллект арқылы диагностика жасау сияқты жаңашылдықтар енгізіліп жатыр. Сонымен қатар, Қазақстанда жүрекке күрделі операциялар жасау, трансплантология, онкологиялық ауруларды ерте анықтау сияқты жоғары медициналық қызметтер дамып келеді. Дәрігерлердің біліктілігін арттыру үшін мемлекет шетелдік тәжірибені енгізуге, мамандарды оқытуға үлкен мән беруде. Қазақстандық медицина қызметкерлері әлемнің үздік клиникаларында тәжірибе алмасып, жаңа әдістерді меңгеруде. Сонымен қатар, медициналық жоғары оқу орындары мен ғылыми-зерттеу орталықтары денсаулық сақтау саласына сапалы мамандар дайындап келеді. Қазақстанда міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі енгізіліп, халыққа қолжетімді медициналық қызмет көрсету жақсарды. Мемлекет жаңа ауруханалар салып, шалғай аймақтарда медициналық қызметтің сапасын арттыру үшін арнайы бағдарламаларды жүзеге асыруда.
Қазақстанның медицина саласы жыл сайын дамып, халықтың денсаулығын жақсартуға бағытталған жаңа жобалар іске асырылып жатыр. Болашақта озық технологиялар мен сапалы қызмет көрсету арқылы еліміздің денсаулық сақтау жүйесі әлемдік деңгейге көтерілетініне сенім мол. Осы орайда, жуырда Парламент Мәжілісінде «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасы таныстырылды. Міне сонда «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы заң 2015 жылы қабылданып, оның 2020 жылы енгізілуі басталды. МӘМС жүйесін енгізгеннен бастап денсаулық сақтауды қаржыландыру үш есеге өсті, оның ішінде МӘМС жүйесі қаражатының үлесі 0,4 трлн теңгеден 1,3 трлн теңгеге дейін ұлғайды. Медициналық көмекті қаржыландыру көлемінің ұлғаюы халықтың медициналық көмекті, оның ішінде жоғары технологиялық және қымбат диагностикалық қызметтерді пайдалануының артуына әкелді. Бұл жалпы өмір сүру ұзақтығының 2021 жылғы 70,2 жылдан 2023 жылы 75 жасқа дейін өсуіне әсер етті. Яғни, МӘМС денсаулық сақтау жүйесінің маңызды құрамдас бөлігіне айналды» деді ҚР Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова.
Оның айтуынша, МӘМС жүйесінде бірқатар проблема сақталып отыр. Олар — азаматтардың МӘМС жүйесімен төмен қамтылуы және медициналық көмектің аралас пакеттерін әкімшілік басқарудың күрделілігі. «Сонымен қатар, оң демографиялық көрсеткіштер денсаулық сақтау жүйесіне қосымша міндеттерді жүктейді. Атап айтсақ, халық санының соңғы 5 жылда 7 пайызға өсті (2018-2025 жж.), медициналық көмекті тұтынушылар санының артуы, яғни кейінгі бес жылда 60 жастан асқан адамдар саны 28 пайызға, балалар саны 18 пайызға өсті. Бұдан бөлек, аурушаңдық көрсеткіші де артты. Мұнымен қоса, жоғары технологиялық медициналық қызметтерді пайдаланудың артуына байланысты стационарлық қызметтің орташа құны 1,6 есе өскен. Бұл МӘМС жүйесінің қаржыландыру моделін қайта қарау үшін объективті факторлар ретінде саналады және Заң жобасының негізінде ұзақ мерзімді актуарлық моделін қалыптастыру кезінде ескерілді» деді министр.