СОТ ШЕШІМІ ШЫҚТЫ: ШЫМКЕНТТІҢ СУ АРНАСЫ МЕМЛЕКЕТ МЕНШІГІНЕ ҚАЙТАРЫЛАДЫ
Елімізде әділетті жүйені құру жұмыстары жалғасып жатыр. Жасыратыны жоқ, бұрындары да билік тармақтарын жемқорлықтан тазарту мен сыбайластықты жоюға қатысты жалаң ұрандар айтылып келген. Әйткенмен іске келгенде іркіліп, нақты нәтиже шықпай жататын. Дегенмен соңғы бірнеше жылда жағдай күрт өзгерді. Өзгені былай қойғанда, шымкенттік тұрғындар жаңа да әділетті жүйенің қалыптасып келе жатқанына сенім арта түскендей. Өйткені былтырдан бері бұқараның игілігі үшін қызмет етуі тиіс болса да бармақ басты, көз қысты әрекеттің салдарынан жекенің еншісінде кеткен бірқатар нысандар мемлекет меншігіне қайтты. Қала әкімі Ғабит Сыздықбеков бұл бағыттағы жұмыстардың жалғасатынын жеткізген. Уәде мен мәлімдеме сөз жүзінде қалған жоқ. Тарқатайық…
«Уақыт» газетінің былтырғы бірнеше санында «Су ресурстары – Маркетинг» ЖШС-на қатысты талдамалы материал жарық көрген болатын. Міне, сол мақалаларда сумен жабдықтау және су бұру нысандарының жекеге өтуінде әлдебір күдікті жайттардың барын тарқата баяндағанбыз. Заң талаптарының да ескерусіз қалғанын жеткізген едік. Тарихтың бұралаң шақтарында жекенің қолына өткен нысанның стратегиялық маңызы барын алға тарта отырып, мемлекеттің меншігіне өткені жөн екенін жазғанымыз бар. Бұл қала әкімі мен әкімдікке тосын тақырып емес. Тиісті деңгейде шаралардың атқарылып жатқанын арнайы баспасөз брифингін өткізіп мәлімдеген болатын. Артынша әкімдікті қаралаған, бастаманы «рейдерлік әрекетке» балаған ақпараттық майдан ашылып кетті. Тақырып қаланың уысынан сусып шығып, республикалық деңгейде кеңінен талқыланды. Белгілі блогерлер, Мәжіліс депутаттары араласты. Енді жуырда, нақтырағы, 27 наурыз күні Шымкент қаласының мамандандырылған экономикалық соты қалалық әкімдіктің «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-не тиесілі бірқатар су жабдықтау және су бұру нысандары бойынша келісімшарттарды жарамсыз деп тану туралы талап арызын қанағаттандырып, аталған нысандарды мемлекет меншігіне қайтару туралы шешім шығарды. Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметі алаңында өткен брифинг барысында Шымкент қаласы әкімінің орынбасары, қалалық әкімдіктің ресми өкілі Сәрсен Құранбек мәлімдеді.
Сот тыңдалымы барысында стратегиялық маңызды нысанның жекешелендірілуі кезінде жіберілген заңбұзушылықтар атап өтілді. Атап айтқанда, Қазақстан Республикасының «Жекешелендіру туралы» заңына сәйкес, жекешелендіруге тек бірыңғай мүліктік кешен ретінде қарастырылатын мемлекеттік кәсіпорындар мен мекемелер жатады. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1996 жылғы Қаулысына сәйкес, қаланың өмірлік маңызды қызметтерін қамтамасыз ететін нысандарды бірыңғай кешеннен бөлуге тыйым салынған. Талапкер тараптың пікірінше, су арнасының құрылымын өзгерту және жекешелендіру туралы шешім қабылдаған тұлғалар бұл қадамның салдарын түсінбеуі мүмкін емес еді. Сот тек бірқатар сатып алу-сату келісімдерін жою ғана емес, сондай-ақ бұрынғы жағдайды қалпына келтіру мақсатында «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-на нысандарды мемлекет меншігіне қайтару міндеттемесін жүктеу туралы қаулы шығарды. Атап айтқанда, сот Ақбай-Қарасу, Бадам-Сайрам, Қызылсай және Тассай су жинау нысандарына қатысты хаттамаларды заңсыз деп таныды. Сонымен қатар «Уникансервис» және «ТрансВиК» құрамына енген автокөлік цехына қатысты шешімдер де заңсыз деп танылды. Сондай-ақ жоғарыда аталған нысандарға қатысты бірқатар ЖШС арасында жасалған сатып алу-сату келісімдері де жарамсыз деп жарияланды.
Бұған дейін «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-ы қызметін басқару барысында көптеген заңбұзушылықтар анықталған болатын. Тарқатсақ, мақсатсыз қаржы жұмсау дерегі бар. Тарифтік түсімдер есебінен жеке гидроэлектростанцияға су жіберетін қысымды коллектор салынған, алайда ол қалалық қажеттіліктерге арналмаған. Тарифтік қаражат өзге жобаларға пайдаланылған. Оның ішінде кәсіпорын қаражаты және Еуропалық банктің несиесі су арнасының негізгі қызметіне қатысы жоқ темірбетон бұйымдарын шығаратын цех салуға бағытталған. Көрсетілмеген қызметтер үшін ақы алынған. Яғни қаланың тұрғындарынан құбырларды «техникалық қызмет көрсету» үшін қаражат жинаған, алайда олар іс жүзінде қызмет көрсетпеген. Жылдық заңсыз төлемдер көлемі 59,8 млн теңгеге жеткен. Инфрақұрылымның тозу деңгейі бұрмаланған. Бір жылдың ішінде су құбырларының тозу көрсеткіші жасанды түрде 10,72 пайызға артық көрсетіліп, бұл қосымша инвестициялық қаражат алуға негіз болған. Сот шешімі заңды күшіне енгеннен кейін, нысандарға кешенді тексеру жүргізіліп, жаңғырту бағдарламасы әзірленетін болады. Қорыта айтқанда, Шымкенттегі тағы бір ауқымды даудың нүктесі қойылуына да аз қалды. Әрине, алда аппеляциялық сот болуы да мүмкін. Ол енді уақыттың еншісінде…
Қ.ДӘУЛЕТӘЛІ.
