«ҮШІНШІ ҚАЛАНЫҢ 125 МЫҢНАН АСТАМ ТҰРҒЫНЫ ҮШ ТІЛДІ МЕҢГЕРГЕН»

Ғалия
ШАРАФИЕВА,
Шымкент қалалық мәдениет, тілдерді дамыту және
архивтер басқармасы
басшысының
міндетін атқарушы:

Жуырда Шымкенттегі ақпараттық-коммуникациялық орталықта қалалық мәдениет, тілдерді дамыту және архивтер басқармасы басшысының міндетін атқарушы Ғалия Шарафиева басқарманың ағымдағы жылдың 10 айында атқарған жұмыстарын қорытындылап, алдағы жоспарларын мәлімдеді. Оқып көрелік.

Шымкентте жергілікті халықтың 92,2% мемлекеттік тілді еркін меңгергендер. Сондай-ақ, тұрғындардың 85,7% орыс тілін жетік білетіндер санатында. Миллионды қала халқының 12,3 % немесе 125 853 тұрғыны үш тілді меңгерген.
Жыл басынан бері тілдерді оқыту әдістемелік орталығында 1570 адам білім алғанын жеткізді. Орталықта білім алған адамдардың 462-сі латын графикасын, 435-і қазақ, 86-ы орыс, 587-сі ағылшын тілін үйренген. Олардың басым көпшілігі дәлірегі, 1306-ы қазақ болса, 146-ы орыс, 55-і өзбек, 63-і өзге де этносты құраған.
Бүгінде Шымкенттегі халық саны 1 023 768 адамды құрайтынын айтып өтті.
Естеріңізге сала кетсек, былтыр маусым айында Шымкент мегаполис болып, республикалық дәрежедегі қала атанған. Оның миллионшы тұрғыны сол жылдың мамыр айында дүниеге келген-тін. Бақытты сәби Еламановтар отбасының тұңғышы болатын. Есімі Айсұлу Еламанова. Сол кезде қала және облыс әкімдері жас отбасыға екі бөлмелі пәтердің кілтін сыйға тартқан.

Қалада 105 көше атауын өзгертуді қажет етеді

Бүгінде Шымкенттегі көптеген көшелердің атауы жоқ. Сонымен қатар қалада атауын өзгертуді қажет ететін көшелер бар. Осыған орай қалаға қарасты аудан әкімдіктері көшелерге атау беру мәселесі бойынша келіп түскен өтініштер негізінде тұрғындармен жиналыс өткізіп, тиісті хаттамалар түзіп, құжаттарды қалалық мәдениет, тілдерді дамыту және архивтер басқармасына жолдауда. Осыған сәйкес қалалық мәдениет, тілдерді дамыту және архивтер басқармасы жалпы саны-385 көшеге атау беру бойынша тиісті ұсынысты заңнама талаптарына сәйкес, қалалық мәслихаттың қарауына ұсынған. Ол көшелердің 280-і атауы жоқ көше болса, қалған 105-і атауын өзгертуді қажет етеді.
Бұл туралы Шымкенттегі ақпараттық-коммуникациялық орталықта қалалық мәдениет, тілдерді дамыту және архивтер басқармасы басшысының міндетін атқарушы Ғалия Шарафиева хабарлады.
Естеріңізге сала кетсек, Қазақстан Республикасы Президент Әкімшілігінің тапсырмасымен көшелерге кісі есімін беру тоқтатылған. Алайда, жер-су, таулардың, табиғи көріністердің атауларын беру жұмыстары жүргізілуде.

Мәдени шаралардың мәні зор

Шымкентте жыл басынан бері 200-ге жуық мәдени көпшілік іс-шара ұйымдастырылған. Сонымен қатар 8 ресми іс-шара болған. Олар Халықаралық әйелдер күні, Наурыз, Қазақстан халқының бірлігі күні, Отан қорғаушылар күні, Нұр-Сұлтан қаласы күні, Жеңіс күні, Астана күні, Қазақстан Республикасы Конституциясы күні сынды атаулы күндерде өткізілген.
Жыл аяғына дейін Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні, Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні, Жаңа жыл мерекесіне орай тағы үш ресми жиын атап өтілмек. Бұдан бөлек, «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында бірнеше іс-шаралар жүргізілетін болады.
Биыл мәдениет саласына бюджеттен 3 406 524,0 мың теңге қаржы қарастырылған. Бүгінге дейін оның 2 326 773,0 мың теңгесі игерілген. Ағымдағы жылдың 10 айында 5 кәсіби театрда 14 жаңа спектакль көрермен назарына ұсынылды. Мыңнан астам қойылым қойылып, 205 775 көрермен қамтылды. 6754 қайырымдылық іс-шара өткізілді. «Цирк» мекемесінің репертуары 3 жаңа бағдарламамен толығып, 72 қойылым қойылған. Келушілер саны 47 642 адамды құраған. Отыздан астам гастрольдік қойылымда 15 454 көрермен қамтылған.
«Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясындағы «Жаһандық әлемдегі заманауи қазақстандық мәдениет» жобасы аясында, театрлар отандық, шетелдік шығармашылық ұжымдармен меморандум түзіп, гастрольдік сапарларға шыққан. Бұл шара әлі де жалғасын табуда.
Сондай-ақ, қаладағы саяси қуғын-сүргін құрбандары музейінде де ауқымды шаралар ұйымдастырылды. Атап айтқанда, жыл басынан бері аталған мұражайда 15 лекция оқылып, 8 тақырыптық, фотокөрмелер мен кинолекциялар болған. Жүздеген экскурсия мен тұрақты, көшпелі көрмелер өткізілген. Мұражайда барлығы 16110 жәдігер бар. Олардың ішінде жаңадан қосылған жәдігер саны – 166-ны құрайды.
Биыл Шымкенттегі «Әдет-ғұрып және салт-дәстүр орталығында» көрме, экскурсия, дәрістер, ғалым-этнографтармен түрлі деңгейдегі шығармашылық кездесулер, танымдық кештер сынды 23 мәдени іс-шара өткізілген. Көрме орталығында конференция, дөңгелек үстел мен жәрмеңке сынды 30 шара болып өткен.
Жыл басынан бері Шымкент мемлекеттік зоологиялық саябағына келушілер саны 361113 адамды құраған. Хайуанаттар бағында құрылыс қарқын алған. Қазіргі таңда онда террариум, көгершіндер, варандар мен тасбақалар, сурикаттар, құстар, жыртқыш құстар, Жапон макакалар мен гепард вольерінің құрылыстары салынуда.

Шымкент «Мәдени астана» эстафетасын желтоқсанда қабылдайды

Биыл ТМД елдерінің мәдени астанасы болып Беларусь Республикасының Брест қаласы белгіленгені баршаға аян. Алдағы желтоқсан айында аталған қалада «Мәдени астана» жылының салтанатты жабылу рәсімі өтеді. Жұрт назарын жаулайтын сол бір шарада Шымкент қаласына «ТМД елдерінің мәдени астанасы» эстафетасы ресми түрде табыс етіледі. Себебі, Шымкент 2020 жылы ТМД елдерінің астанасы болып белгіленген. Осыған орай алдағы жылы үшінші мегаполисте халықаралық, республикалық дәрежедегі 15 іс-шараның бағдарламасы дайындалған. Бұдан бөлек, осы айда Парижде ЮНЕСКО елдерінің басқосуы жиыны өтеді. Сол басқосуда мерейтойлар күнтізбесіне «2020 жылы Шымкент қаласының 2200 жылдық мерейтойын енгізу туралы» шешім қабылдау туралы ұсыныс жолданған. Соның негізінде тарихи шешім қабылданса, келер жылы Шымкенттің 2200 жылдығы атап өтілетін болады.
Соған сәйкес қалада ауқымды жұмыстар атқарылуда. Жыл соңына дейін Ескі қалашықтың жоғарғы бөлігінің жұмысы аяқталып, келесі жылдың наурызында онда табылған жәдігерлерден мұражай-экспозициялық жоспары әзірленеді. Қазіргі таңда Ескі қалашық маңында жер учаскелерін қайтару және көлік инфрақұрылымын жақсарту бойынша қарқынды жұмыстар жүргізілуде. Келер жылдың наурызында қалашықта Амфитеатр мен Визит-орталығын пайдалануға беру жоспарлануда. Бірақ құрылыс межеленген мерзімде аяқталмайтын болса, тиісті жұмыстар келуші қонақтарға қарамастан жалғаса беретін болады.

С. НҰРАЙ.