ЕЛГЕ ЖАНЫ АШЫМАЙТЫН ЕЛЖАННЫҢ ОЙЫ ХАЛЫҚТЫ ҚЫРУ МА?

Жақында ғана әлеуметтік саладан бөлініп шығып, өз алдына тағы да отау тіккен ҚР Денсаулық сақтау министрлігі бұрынғы сарыннан сырт қалмай, өздеріне қайырлы, халыққа қайырсыз тағы бір реформаның құлағынан ұстап, оны Үкіметтің келісім беруіне ұсынып отыр.

Министр Елжан Біртановтың айтуына қарағанда жаңа норматив қаржыны үнемдеп, ол үшін біраз шататты қысқартпақ екен. Яғни, талай дәрігердің көз жасының сорына айналғалы отырған бұл неғылған реформа екендігіне министрдің түсінігі негізінде талдау жасап көрейік. Бұдан былай ел аумағында бір саламен шектелетін, монобейінді ауруханаларды салуға ешқандай жол берілмейді. Тері, жұқпалы, туберкулез ауруларын емдейтін мекемелер ендігі ретте үлкен ауруханалардың бір бөлімшесі болып қала бермек. Ол біреуден біреуге жұға ма, жұқпайды ма, түпкі нәтижесі жақсылық әкеледі ме, немесе жамандықтың апанына апарып кіргізеді ме, ол жағы министрді ойландырмайтын секілді. Министр жергілікті басшылықпен келісе отырып, біріне-бірі жақын тұрған мидециналық мекемелерді қосу арқылы мультибейінді ауруханаларды құруға ерекше басымдық беретіндігін ашық айтып отыр. Елдің нөмірі бірінші бас дәрігері Елжан Амантайұлының ертеңі қандай болары бұлыңғыр, ешкім кепілдік бере алмайтын бастамасын Үкіметтің өзі қуана қоштап, қол шапалақтағанға ұқсайды. Бұл жерде адам тағдыры, науқас жағдай дені сау министр мен «ауырмайтын» үкіметті ешқандай алаңдатпайтын секілді.

Енді артқа сәл шегініс жасап көрейік. Бір кездері бізде есепшілер де денсаулық саласын басқарған кез болған. Сонда арасы 50 шақырымнан аспайтын ауруханаларды жауып, оларды біріктіру жөнінде ұсыныс айтылған. Әл үстіндегі аурудың 100 шақырымға не тірі, не өлі жететін жағдайы сол кезде де ешкімнің қабырғасын қайыстырған жоқ еді. Министрдің ауысуы себеп болды ма, әлде жаны қиналған науқастардың көз жасы көтеріп кеті ме, осынау орынсыз бастама баянсыз болып қалды. Тағы бір екі мәселені де айтып өткеннің артықтығы болмас.

Досқалиев деген минстр «аурулардың дәрігерге тықпалап беретін парасын тоқтатамыз, ондай беретіндерін, парасы мен сыйлығын медициналық мекеменің кассасына құямыз» деп те даурыққан күндер өткен. Ауызынан «пара берілмесін, пара алынбасын» деген сөз шықпаған министрдің ақырының қандай болғандығын ел біледі.

Қазір медициналық сақтандыру қоры жөнінде үлкен әңгіме болып, шешім қабылданып жатыр. Бұл жағдай 1996 жылы да министрлік тарапынан қолға алынып, әр адамға сақтандыру кітапшасы беріліп, соңының немен біткені ешкімге жұмбақ емес. Жақсы бастаманы кім болса да қолдайды. Ал орынсыз, қажетсіз тықпаланған ұсыныстың ғұмыры ұзаққа бармайды.

Министр Е.Біртанов Үкімет отырысында ауруханаларды телігенде әкімшілік аппараты қысқарып, жыл сайын 10,7 миллиард теңге бюджет қаражатының үнемделетіндігін айтқанмен, жанын шүберекке түйген, өмірі қыл үстіндегі науқастарға қандай пайдасы болатындығын айта алмады. Оның үстіне қысқарту есебінен қаншама дәрігерлер мен орта буынды медбикелер, техникалық қызметкерлер жұмыссыз қалып, жұмыссыздардың санын көбейтетіндігіне де жаңа министріміз пысқырып та қарамады. Осыдан кейін Елжанның елге жаны қалай ашитындығын айтқызбай-ақ аңғаруға болады. Ақшаны үнемдеу жақсы, бірақ адамдардың денсаулығын ойлауға болатындығын мүмкін Парламенттің төрінде отырған, халық сайлаған, сол халықтың сенімді өкілдері – депутаттар министрден гөрі сәл дұрысырақ ойланғаны дұрыс болатын шығар.

А.САТЫБАЛДЫ.